Th.i th.ể nằm giữa phố - thảm cảnh tệ nhất của Covid-19 rơi vào Brazil

Tính đến ngày 26/6, Brazil ghi nhận hơn 1,2 triệu ca nhiễm, 55.054 trường hợp tử vong vì Covid-19, và đang trên đà vượt Mỹ trở thành điểm nóng số một thế giới.

Hosana Castro sống cùng với cha, hai anh trai và hai đứa con trong một ngôi nhà nhỏ tại thủ phủ Sao Luis của bang Maranhao, Brazil. Đại dịch Covid-19 đã cướp đi công việc thu ngân của cô.

Tại khu phố đông đúc nơi gia đình Castro sinh sống, người dân không hề đeo khẩu trang và không có nước sạch để sinh hoạt. Anh trai Fidel là người đầu tiên nhiễm Covid-19. Người anh còn lại, Francisco, và người cha già mắc bệnh tiểu đường là những bệnh nhân tiếp theo.

Brazil đang là “ổ dịch” lớn thứ 2 thế giới. Ảnh: Bloomberg.

Dù nhiễm virus corona, gia đình này không có ý định đến bệnh viện. Giống như nhiều người dân khác tại Maranhao, gia đình Castro tin rằng cho người thân nhập viện là “án tử”, theo Bloomberg.

Tại Brazil, sự lây lan của virus corona không có dấu hiệu giảm tốc trong khi nhiều quốc gia tại châu Á, châu Âu và Mỹ đã dần vượt qua đỉnh dịch. Chỉ trong 2 tháng qua, số liệu về dịch tại Brazil đã vượt qua nhiều điểm nóng như Tây Ban Nha, Italy và Anh.

Quốc gia Nam Mỹ này đang là “ổ dịch” lớn thứ 2 thế giới. Đáng chú ý, Brazil đang trên hành trình vượt Mỹ về số ca nhiễm và ca tử vong vì Covid-19.

Tại sao lại là Brazil?

Có rất nhiều lý do khiến Brazil vẫn loay hoay, chưa tìm ra lời giải cho bài toán đại dịch. Quốc gia Nam Mỹ này không thể chống dịch trên phạm vi toàn quốc do có dân số đông đúc, đói nghèo và một bộ máy quản lý thiếu nhất quán.

Brazil không thể chống dịch trên phạm vi toàn quốc vì có dân số đông đúc và một bộ máy quản lý thiếu nhất quán. Ảnh: Bloomberg.

Với hơn 210 triệu dân, Brazil áp dụng thể chế liên bang, trao quyền hạn cho quan chức địa phương nhằm giải quyết vấn đề y tế cộng đồng. Song quan điểm khác biệt của Tổng thống Jair Bolsonaro liên tục cản trở nỗ lực ứng phó với dịch tại nhiều tiểu bang.

Bên cạnh đó, tình trạng tham nhũng của các cấp chính quyền khiến người dân không nhận được sự trợ giúp kịp thời. Hậu quả nghiêm trọng là tỷ lệ tử vong tại nhiều bang đạt mức kỷ lục, trong đó có bang Para.

Tại tiểu bang này, trung bình cứ 100.000 người thì có 50 người chết vì Covid-19. “Tôi thấy các gia đình khóc thương người đã khuất ngay trên xe cấp cứu, nhiều người được hô hấp nhân tạo trên vỉa hè vì bệnh viện quá tải”, Chủ tịch Hội đồng Thư ký Y tế Alberto Beltrame cho biết.

Khi đến thăm một nhà xác tại thủ phủ Belem của bang Para, ông Beltrame thấy hàng trăm thi thể bệnh nhân nằm rải rác khắp nơi. “Đây là những gì người ta nhìn thấy trong thời chiến”, ông Beltrame chia sẻ.

Nhân tố Jair Bolsonaro

Giới phân tích cho rằng nguyên nhân chính đẩy Brazil vào thảm cảnh là quan điểm khác thường của Tổng thống Jair Bolsonaro. Từ khi dịch bùng phát, ông Bolsonaro liên tục xem thường dịch bệnh và có nhiều hành động đi ngược lại các khuyến cáo từ giới y tế.

Ông Bolsonaro từng chỉ trích gay gắt lệnh phong toả và giãn cách xã hội do chính quyền tiểu bang ban hành. Tổng thống Brazil viết trên Twitter: “Thất nghiệp, đói nghèo chính là tương lai của những kẻ ủng hộ giãn cách xã hội”.

Ông Bolsonaro thường xuyên kích động và trực tiếp tham gia các cuộc biểu tình. Ảnh: Reuters.

Không chỉ có vậy, ông Bolsonaro còn thường xuyên kích động và trực tiếp tham gia các cuộc biểu tình chống giãn cách xã hội. Những cuộc tụ tập này thu hút hàng nghìn người đứng sát nhau và không đeo khẩu trang.

Sau chuyến thăm chính thức tới Mỹ hồi tháng 3, nhiều cố vấn thân cận của ông Bolsonaro, bao gồm Trợ lý Truyền thông Fabio Wajngarten, xét nghiệm dương tính với virus corona. Song vị tổng thống 65 tuổi vẫn không hề lo lắng và có nhiều động thái “ngược đời”.

Cuối tháng 3, ông Bolsonaro kêu gọi thống đốc các bang hạn chế kiểm dịch và khẳng định “không sợ Covid-19”. Ông cũng từng phát biểu trong một chuyến thăm: “Chúng ta sẽ phải đối mặt với nó (Covid-19), song chúng ta sẽ đối mặt như một người đàn ông”.

Tạp chí y khoa The Lancet bình luận ông Jair Bolsonaro là “mối đe doạ lớn nhất đối với công cuộc chống dịch ở Brazil”.

Chính phủ Brazil đang làm gì?

Khác với Mỹ và nhiều nước châu Âu, chính phủ Brazil không thể tung ra các gói viện trợ kinh tế vì ngân sách eo hẹp. Tài chính công vốn là một vấn đề còn bỏ ngỏ sau khi nước này rơi vào khủng hoảng kinh tế trong năm 2015-2016.

Giữa lúc dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhiều công trường và dự án xây dựng bệnh viện vẫn nằm ngổn ngang. Tình trạng này tiếp tục nhắc nhở Brazil về cuộc chiến chống tham nhưng chưa bao giờ có hồi kết.

Chính phủ Brazil không thể tung ra các gói viện trợ kinh tế vì ngân sách eo hẹp. Ảnh: Bloomberg.

Đối với người dân Brazil, vật tư y tế là một điều xa xỉ, bắt nguồn từ tình trạng khan hiếm trên toàn cầu và từ bộ máy quan liêu, tham nhũng ở nước này.

Theo Bloomberg, cảnh sát địa phương đang bận rộn với các sai phạm trong mua bán thiết bị y tế, nhiều quan chức tại bang Para hay Rio de Janeiro đã bị sa thải. Hệ thống y tế của Brazil liên tục quá tải trong khi chính phủ “đau đầu” trước làn sóng bùng phát dịch lần 2.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Công giáo Giáo hoàng Rio de Janeiro ước tính Brazil có thể ghi nhận hơn 1,4 triệu ca nhiễm và 60.000 ca tử vong vào cuối tháng 6.

Viện Đo lường và Đánh giá của Đại học Washington (Mỹ) cũng dự đoán Brazil sẽ vượt Mỹ và trở thành ổ dịch lớn nhất thế giới vào giữa tháng 7.

Nhà dịch tễ học Julia Croda của Bộ Y tế Brazil cho biết: “Chúng ta còn phải đối mặt với dịch bệnh trong nhiều tháng nữa. Song điều đáng buồn là đường cong của dịch vẫn chưa đạt đỉnh”.

Theo Tri Thức Trực Tuyến

---

Xem thêm:

Tổng thống Brazil phản đối phán quyết của tòa buộc ông đeo khẩu trang

Ông Jair Bolsonaro, tổng thống Brazil, kháng nghị phán quyết của tòa liên bang buộc ông phải đeo khẩu trang nơi công cộng, nói chuyện này là "không cần thiết".

 

Tổng thống Brazil, ông Jair Bolsonaro, chào Bộ trưởng Nông nghiệp Tereza Cristina (không có trong ảnh) trong lễ khai mạc sự kiện Plano Safra 2020/2021 của ngành nông nghiệp Brazil tại Brasilia, Brazil, ngày 17-6-2020 - Ảnh: REUTERS

Theo Hãng tin AFP, văn phòng Bộ trưởng Tư pháp, nơi đại diện cho chính phủ trong các vấn đề pháp lý, ngày 26-6 cho rằng việc tòa liên bang ra phán quyết này là thừa vì việc đeo khẩu trang vẫn đang là quy định bắt buộc tại thủ đô Brasilia của Brazil.

"Sự can thiệp của tòa án là không cần thiết", một người phát ngôn của văn phòng Bộ trưởng Tư pháp Brazil nói với Hãng tin AFP.

Tuy nhiên trong phán quyết đưa ra ngày thứ hai tuần này, 22-6, thẩm phán Renato Borelli chỉ ra việc Tổng thống Bolsonaro đã liên tục phớt lờ, không tuân thủ quy định này.

Theo đó, thẩm phán nêu rõ trong phán quyết: "Tổng thống có trách nhiệm được quy định trong hiến pháp là phải tuân thủ mọi điều luật thực thi trong nước". Ông Renato Borelli lệnh cho tổng thống phải tuân thủ quy định đeo khẩu trang, nếu không muốn đối mặt án phạt 2.000 real (365 USD).

Thẩm phán Renato Borelli đưa ra phán quyết này trong vụ kiện do một luật sư khởi xướng. Vị luật sư nguyên đơn cho rằng tổng thống cũng phải chịu trách nhiệm vì "hành xử vô trách nhiệm" của ông ấy.

Sau phán quyết của tòa, ông Bolsonaro đã đeo khẩu trang tại hầu hết các sự kiện xuất hiện trước công chúng.

Từ tháng 4 năm nay, thủ đô Brasilia đã có quy định bắt buộc mọi người phải đeo khẩu trang phòng dịch bệnh COVID-19 tại những nơi công cộng.

Tuy nhiên Tổng thống Bolsonaro thường xuyên vi phạm các quy định về giãn cách xã hội để phòng dịch bệnh trong thành phố.

Ông vẫn bắt tay, ôm hôn các cử tri trong những sự kiện đông người, tổ chức tiệc barbecue ngoài trời, ăn hotdog ngoài phố và nói chung là không đeo khẩu trang.

Lúc này Brazil vẫn đang là nước có số người chết vì COVID-19 cao thứ hai thế giới với 55.000 người chết, chỉ sau Mỹ.

Cho tới nay ông Bolsonaro vẫn chưa bị phạt tiền vì tội không đeo khẩu trang. Nhưng cựu bộ trưởng giáo dục Abraham Weintraub của Brazil đã bị phạt 2.000 real tuần trước vì tội tham dự một sự kiện vận động cử tri mà không đeo khẩu trang.

D. KIM THOA

Theo Tuổi trẻ

---

Xem thêm:

+Sốc: Ca nhiễm Covid-19 ở Mỹ cao gấp 10 lần số công bố

+Sốc: Đã tìm thấy lục địa thứ 8 của Trái Đất

+Thượng viện Mỹ thông qua dự luật trừng phạt Trung Quốc

----