5 loại củ quả dễ trồng, dễ ăn trong tháng Ba

Tháng Ba dương lịch là thời điểm thích hợp để trồng khá nhiều loại củ quả cho mùa hè sắp đến. Các bà các mẹ có đam mê trồng rau tại nhà hãy tham khảo cách trồng một số loại củ quả dưới đây để có những món ngon mà sạch cho cả gia đình.

Cà tím

Cà tím là một loại rau ăn thông dụng được trồng để lấy quả có màu tím hay trắng, mọc rủ xuống. Chỉ mất khoảng 50 ngày kể từ lúc gieo hạt là bạn đã có thể thu hoạch được những trái cà tím này.

Cách trồng:

- Trồng cà tím tại nhà không quá khó nhưng chúng luôn đòi hỏi một số yêu cầu cơ bản mà người làm vườn cần nắm được như: đất trồng tơi xốp, nhiều mùn và dễ thoát nước; vun xới đất để tạo độ thông thoáng; tưới từ 1-2 lần/ngày vào buổi sáng sớm và chiều muộn.

- Đặc biệt, nguồn nước để tưới cho cà cần sạch sẽ và không bị lẫn tạp chất; nên bón các loại phân chuồng hoại mục hoặc phân hữu cơ cho cây vào những thời điểm quan trọng để cây sinh trưởng và phát triển tốt.

- Chọn những quả cà tím lớn đều, dài và không sâu bệnh để làm giống. Khi bổ quả ra lấy hạt cần tách phần thịt quả chứa hạt cà vào một cái khay và đổ ngập nước. Ngâm chúng trong vòng một vài tiếng cho phần thịt quả nở bung ra. Dùng vợt lưới lọc bỏ phần nổi bên trên, những hạt quả nặng hơn sẽ chìm xuống dưới.

- Do hạt cà tím có vỏ gỗ cứng, tương đối dày nên trước khi gieo phải ngâm nước 24-30 giờ. Vớt ra ngâm tiếp trong nước ấm 50 độ C (2 sôi, 3 lạnh, vừa để diệt nấm bệnh, vừa kích thích cho hạt nhanh nẩy mầm) trong 1 giờ.

- Ủ trong vải ẩm cho nứt nanh rồi đem gieo, cần tưới giữ ẩm cho đất.

- Khi cây con có 5-6 lá thật, cao 6-8cm, khoẻ mạnh, thân mập đều là nhổ đem trồng ra chậu.

- Chọn các loại đất cát pha, đất thịt nhẹ, giàu mùn, tơi xốp, dễ thoát nước. Bón các loại phân bón để bổ sung dưỡng chất cần thiết cho cây.

- Cà tím ưa nước, vì vậy thời gian đầu cần phải tưới nước hàng ngày. Thường xuyên tưới đủ ẩm cho cà sinh trưởng, phát triển tốt, đặc biệt là thời kỳ ra hoa, nuôi quả. Không để mặt chậu bị khô, thiếu nước cà sẽ kém ra hoa, năng suất kém, trái nhỏ.

- Khi cây bắt đầu ra hoa nên tỉa bỏ bớt các cành nhánh dưới chùm hoa thứ nhất cho gốc được thông thoáng. Khi cà ra đợt hoa thứ 2 thì bấm ngọn, hãm cành, hạn chế chiều cao để cho cà ra nhiều cành nhánh quả, nên cắt tỉa vào những ngày nắng ráo, cuối buổi chiều.

- Khi cà bắt đầu phân nhánh thì làm giàn bằng tre, nứa cho cà khỏi đổ. Chỉ sau hơn 1 tháng trồng cây bắt đầu ra hoa và sau 2 tháng cho thu hoạch. Thời gian thu hoạch kéo dài 4 đến 5 tháng, nếu chăm sóc tốt có thể kéo dài 7 đến 8 tháng.

- Chú ý kiểm tra sâu bệnh thường xuyên để có biện pháp phòng trị kịp thời. Các đối tượng gây hại chính là sâu xám, sâu ăn lá, bọ rùa chấm, nhện đỏ, rệp... Dùng các loại thuốc trừ sâu như trong danh mục cho phép để phun trừ. Tránh để bị úng ngập nhằm tránh các bệnh hại do nấm và vi khuẩn như lở cổ rễ, thối gốc...

- Khi vỏ quả cà căng đều, chuyển dần sang tím nhạt là thu hoạch được. Thu hái cà tím khi quả đã lớn đẫy, căng đều, vỏ bắt đầu chuyển từ màu tím sang tím nhạt. Cách 2-3 ngày thu chọn một lần, không để cà quá già sẽ kém chất lượng.

Bí xanh

Bí xanh là loại quả xuất hiện nhiều trong bữa ăn của người Việt, từ luộc, xào, đến nấu canh. Với vị ngọt mát, bí xanh thích hợp giải nóng mùa hè - người nấu thì nhàn mà người ăn thì sướng. Nhiều gia đình có vườn ban công hay vườn sân thượng rộng rộng một chút đều có giàn bí đao trồng cho mát nhà.

Cách trồng:

- Chọn những quả bí to, tròn đều, không sâu bệnh để lấy hạt. Sau khi tách được hết hạt ở trong quả bí, bạn đem rửa sạch và phơi khô khoảng 2-3 ngày.

- Để ươm hạt, gói hạt giống trong khăn ăn vài ngày cho đến khi hạt nứt nanh với đem gieo vào đất. Đất để trồng bí gồm đất sạch, phân chuồng và giá thể. Chỉ gieo sâu khoảng 1-1.5cm và tưới nước vừa đủ. Sau 5 ngày, hạt bắt đầu nảy mầm cây con.

- Sau 2 tuần, khi cây cao khoảng 20cm là xuất hiện những tua cuốn. Lúc này bạn cần làm giàn leo bằng lưới mắt cáo hoặc tre.

- Sau khoảng 40 ngày sinh trưởng, khi thân dài 1.2 m thì bắt đầu ra hoa. Trong thời kì ra hoa kết quả, chú ý cây cần được tưới nước nhiều hơn bình thường.

- Sau khi thụ phấn, cuống hoa sẽ phình to lên một đoạn để kết trái. Trong thời kì này, bạn nên tỉa bớt lá gần quả cũng như loại bỏ trái bị lép, bị bệnh dể tập trung nuôi những trái bí khỏe mạnh.

- Tổng cộng sau khi gieo hạt từ 50-60 ngày là bạn đã có bí để ăn.

Dưa leo

Dưa leo (dưa chuột) là loại thực vật họ bầu bí, cùng họ với dưa hấu, bí đao, bầu, bí ngô, mướp, mướp đắng. Nhưng dưa chuột lại không phải là giống cây khỏe, khó chịu được biến động của môi trường nên cần kỹ thuật trồng dưa leo trong chậu đúng cách và chú ý chăm sóc để có thể ra quả thành công.

Cách trồng:

- Trồng trong chậu: Trộn 50 dm khối đất và phân bò theo tỷ lệ 7/3. Tiếp theo bổ sung 20 gr phân lân, 20gr NPK, 50 gr vôi, 20 gr hữu cơ vi sinh vào mỗi chậu

- Hạt giống gieo trực tiếp không cần ngâm ủ. Hạt gieo dưới lớp đất 0,5 - 1cm, gieo xong phủ hạt bằng lớp đất xung quanh. Nếu trồng trong chậu, có thể gieo trực tiếp vào chậu. Cần chuẩn bị chậu kích thước tối thiểu có đường kính 30 cm. Mỗi chậu gieo 5 - 7 hạt. Sau gieo 7 - 10 ngày, cây con có khoảng 4 lá, có thể cấy (nên cấy vào lúc chiều mát) hay tỉa bỏ những cây thừa. Mỗi chậu nên trồng từ 1 - 3 cây.

- Cây dưa leo có thể để mọc bò lan trên mặt đất hay mọc leo quanh thân cọc thẳng đứng. Ưu điểm của việc mọc leo quanh thân cọc sẽ giúp cho quả dưa leo phát triển vươn cao khỏi mặt đất (theo thân cọc), điều đó sẽ giảm khả năng dưa chuột bị hư hại hoặc thối/nát.

- Nếu để dưa leo bò lan trên mặt đất, nên lưu ý việc bỏ rơm khô hoặc bìa các-tông bên dưới để giữ cho quả dưa được sạch sẽ. Trong một số điều kiện, có thể hứng chịu thời tiết lạnh, ẩm ướt.

- Khi cây dưa leo trong thời kỳ trổ hoa, cần lưu ý không để cho cây bị khô hạn hay thiếu nước tưới. Trong giai đoạn này cây đã khá cứng cáp (không bị chết khi tưới nước quá nhiều). Nên sử dụng loại chậu/bình hay khu vực đất trồng có hệ thống thoát nước hợp lý, khoa học.

- Càng thu hoạch nhiều dưa leo thì cây càng phát triển nhanh hơn. Thời điểm phù hợp nhất để thu hoạch dưa leo là khi quả dưa có kích thước vừa phải (đầu quả con cánh hoa chưa rụng, vỏ xanh mượt, vẫn còn lớp phấn trắng) hoặc có chiều dài vừa phải (khoảng 15cm), như thế sẽ tạo điều kiện cho cây phát triển hơn nữa.

Bí đỏ

Bí đỏ (bí ngô) là cây trồng ưa nhiệt độ cao với khả năng chịu hạn tương đối khá, chịu úng ngập kém. Bí đỏ khá dễ tính khi không kén đất trồng, tuy vậy tốt nhất là đất nhẹ. Trồng bí đỏ trong nhà giúp gia đình vừa có rau ăn, vừa có quả.

Cách trồng:

- Bí đỏ có thể gieo hạt thẳng xuống đất hoặc gieo trước trong bầu. Thường thì nên ngâm ủ cho nẩy mầm trước khi gieo.

- Tưới nước vừa đủ cho cây trong mùa khô, nhất là giai đoạn ra hoa. Với những ngày mưa nên chú ý thoát nước để rễ cây bị úng. Vì bí đỏ có rễ chính ăn sâu và rễ phụ ăn lan rộng nên khả năng chịu úng kém.

- Vì bí có khả năng đâm nhánh mạnh nên ra rất nhiều nhánh. Gia đình nên tỉa hết các nhánh làm rau ăn và chỉ để lại 1-2 dây để ra trái.

- Hoa đực ra trước và to gấp nhiều lần hoa cái. Sau khi trồng khoảng 35 ngày, hoa cái mới bắt đầu nở. Để thụ phấn nhân tạo, bạn cần ngắt nhị hoa đực rồi quét lên nướm vòi nhụy.

- Khoảng 30 ngày sau khi đậu trái, bạn đã có thể hái ăn ngay.

Đậu bắp

Những năm gần đây, đậu bắp xuất hiện nhiều hơn trong những mâm cơm của gia đình Việt. Đậu bắp bắt đầu gieo trồng từ tháng 3 dương lịch, thu hoạch kéo dài đến mùa đông sẽ cho quả nhiều nhất.

Cách trồng:

- Tách những hạt đậu bắp to, mẩy ở những trái già rồi nhẹ nhàng rửa sạch. Phơi nắng 2-3 ngày rồi cất vào góc thoáng mát chờ ngày gieo.

- Ngâm nước từ 4-5 tiếng rồi ủ hạt vào khăn bông ẩm cho đến khi thấy nứt mầm.

- Ngay khi thấy hạt nứt mầm, mới bắt đầu đem trồng sâu vào trong đất khoảng 1cm.

- Đậu bắp là cây ưa ẩm nên cần tưới cây thường xuyên hai lần sáng - chiều để cây phát triển tốt.

- Sau khi gieo hạt khoảng 50 - 60 ngày thì cây bắt đầu ra trái. Đậu bắp ra trái rất sai, hết lứa này đến lứa khác. Sau khi thu hoạch, cần ăn ngay trong 1-2 ngày để tránh trái bị khô, già.

Ngoài những loại quả trên, đậu đũa, đậu cove leo, mướp đắng...cũng thích hợp trồng trong thời điểm tháng Ba dương lịch.

Theo Tùng Anh (th)/Báo Gia đình & Xã hội