Tháng sụt 7kg nhưng bụng béo ra, người phụ nữ không ngờ mắc loại bệnh do thói quen hàng ngày

Bà K ở Bắc Ninh gần đây mệt mỏi nhiều, ăn uống giảm, gầy sút 7kg trong một tháng. Đi khám tại Bệnh viện Bạch Mai, chẩn đoán mắc kiểu hình Cushing.

Bà D.T.K (61 tuổi, ở Bắc Ninh) là bệnh nhân nội trú đang điều trị tại Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai. Bà có tiền sử đái tháo đường tuýp 2 cách đây 1 năm (đang duy trì tiêm insulin hằng ngày), đau khớp gối phải khoảng 10 năm, nhiều lần tiêm khớp không rõ thuốc. Bà còn sử dụng thuốc Nam để điều trị đau khớp.

Gần đây, bệnh nhân thấy mệt mỏi nhiều, ăn uống giảm, gầy sút 7kg trong một tháng nên đã đến khám tại Bệnh viện Bạch Mai, chẩn đoán mắc kiểu hình Cushing: teo cơ tứ chi, béo bụng, rạn da vùng bụng, da mỏng, dễ xuất huyết …. và suy tuyến vỏ thượng thận do lạm dụng các thuốc có chứa corticoid để điều trị bệnh lý khớp trong thời gian dài.

Hình ảnh bệnh nhân K có biểu hiện kiểu hình Cushing: teo cơ tứ chi, béo bụng, rạn da vùng bụng, da mỏng, dễ xuất huyết...

Sau 20 ngày điều trị, dù sức khỏe đã ổn định, có thể xuất viện nhưng với những tác dụng phụ mà corticoid gây ra, bà K vẫn phải theo dõi và thăm khám định kỳ.

Trường hợp thứ 2 cũng bị suy tuyến vỏ thượng thận do lạm dụng corticoid là bà N.T.H (72 tuổi, ở Hải Dương). Bà H vào viện ngày 22/10 với biểu hiện mệt mỏi nhiều, yếu nửa người trái.

Bệnh nhân có tiền sử bị đái tháo đường, tăng huyết áp 10 năm, suy thận 2 năm. Vài năm gần đây, bà có thêm biểu hiện đau khớp gối 2 bên và cột sống thắt lưng, đã tự mua thuốc thấp khớp gia truyền dạng viên hoàn uống hàng ngày.

Cách đây một năm, bệnh nhân cũng đã được chẩn đoán suy tuyến thượng thận do lạm dụng corticoid, đang điều trị Hydrocortisone 15mg/ngày.

ThS.BS Phạm Thị Lưu - Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết đây là 2 trong số rất nhiều trường hợp bị suy tuyến thượng thận do lạm dụng corticoid điều trị tại khoa. Trung bình một ngày có thể có đến 1/3 số bệnh nhân nhập viện tại khoa có tình trạng lạm dụng corticoid. Đây là điều đáng lo ngại.

Corticoid là nhóm thuốc chống viêm, giảm đau mạnh, chống dị ứng, ức chế miễn dịch; được áp dụng trong điều trị của nhiều chuyên khoa khác nhau: khớp, dị ứng, thận, hô hấp…

Bên cạnh những mặt lợi do nó mang lại thì còn có thể gây ra rất nhiều tác dụng phụ bất lợi: Đái tháo đường, tăng huyết áp, loãng xương, thay đổi kiểu hình Cushing, suy tuyến vỏ thượng thận nếu lạm dụng.

Các bác sĩ lâm sàng sẽ phải cân nhắc rất nhiều khi chỉ định điều trị bằng nhóm thuốc này và khuyến cáo người bệnh các tác dụng phụ, cách theo dõi. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tình trạng lạm dụng nhóm thuốc này càng đáng lo ngại.

Theo BS Lưu, thực tế có nhiều trường hợp bệnh nhân tự mua thuốc theo đơn cũ không đi khám lại hoặc tự ý ra các hiệu thuốc mua thuốc về dùng theo kinh nghiệm truyền miệng, thấy hiệu quả giảm đau, chống viêm tức thì ngay sau khi sử dụng thì cho rằng đó là "thần dược" nên đã dùng thường xuyên.

Bên cạnh đó, nhiều bệnh nhân (đặc biệt là bệnh nhân đau khớp, gút, viêm mũi xoang, dị ứng...) còn tìm đến các loại thuốc Đông y, thuốc Nam vì nghĩ "lành hơn" thuốc tây mặc dù không biết nguồn gốc xuất xứ, thành phần, liều lượng. Chỉ đến khi các tác dụng phụ của việc lạm dụng corticoid nặng nề mới đến gặp các bác sĩ.

Việc sử dụng corticoid như con dao hai lưỡi. Vì vậy, để phát huy hiệu quả điều trị và hạn chế các tác dụng bất lợi của nhóm thuốc này, các bác sĩ khuyến cáo, người bệnh cần tuân thủ liệu trình điều trị và chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ.

Bệnh nhân tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị, đặc biệt các loại thuốc nam, thuốc bắc trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Theo GiaDinh