Báo động: Trung Quốc lần đầu phát hiện hạt vi nhựa trong tim người

Các nhà khoa học tại Bệnh viện Anzhen Bắc Kinh vừa phát hiện 9 loại hạt vi nhựa trong 5 loại mô tim của 15 bệnh nhân.

Phát hiện hạt vi nhựa trong tim người thường được sử dụng làm giả thủy tinh, hộp đựng quần áo, thực phẩm

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Environmental Science & Technology, ngày 10/8, sau khi giới khoa học phát hiện trung bình mỗi tuần, con người hít phải lượng vi nhựa to bằng chiếc thẻ tín dụng.

Ở nghiên cứu mới, các chuyên gia đã sử dụng hình ảnh tia laser và tia hồng ngoại để tìm ra hàng chục đến hàng nghìn mảnh vi nhựa riêng lẻ, số lượng khác nhau giữa các bệnh nhân. Các hạt cực nhỏ thuộc loại nhựa metyl metacryit, thường được sử dụng làm giả thủy tinh, xuất hiện trong ba phần khác nhau của tim.

Những loại nhựa khác là polyetylen terephthalate, được sử dụng trong hộp đựng quần áo, thực phẩm và polyvinyl clorua (PVC), dùng để làm khung cửa sổ, ống thoát nước, sơn,...

Các nhà khoa học còn tìm thấy vi nhựa trong các mẫu máu lấy trước và sau khi bệnh nhân phẫu thuật. Họ cho rằng bệnh nhân đã hít hoặc nuốt phải vi nhựa, khiến chúng bám vàng màng ngoài tế bào hồng cầu, ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển oxy.

Vi nhựa có thể làm tăng khả năng phát triển bệnh ung thư, tim mạch, chứng mất trí nhớ và các vấn đề sinh sản. Các tế bào không thể phá vỡ hạt nhựa trong cơ thể, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng.

"Việc phát hiện vi nhựa trong cơ thể người rất đáng báo động, cần thực hiện thêm nhiều công trình để tìm hiểu cách phòng tránh vi nhựa xâm nhập vào mô tim, ngăn ngừa tác động tiềm ẩn, lâu dài", trích dẫn từ nghiên cứu.

Các chuyên gia tin rằng thủ thuật y tế như phẫu thuật tim cũng là con đường đưa vi nhựa vào cơ thể bị giới nghiên cứu bỏ qua. Thông thường, vi nhựa được phát hiện ở những nơi hoang vắng nhất thế giới, như dãy núi Alps, Nam Cực và "vùng tử thần" của đỉnh Everest. Các nhà khoa học trước đây đã phát hiện ra vi nhựa trong phổi, não và máu của người sống và đã chết, nhưng lượng nhựa xâm nhập vào cơ thể vẫn còn là vấn đề gây tranh cãi. Các hạt này có thể đi vào máu thông qua miệng, mũi và các lối vào tự nhiên khác.

Hồi tháng 3 năm ngoái, các nhà khoa học phân tích mẫu máu từ 22 người trưởng thành khỏe mạnh và tìm thấy vi nhựa trong 80% số mẫu. Những hạt tí hon này có thể di chuyển tự do khắp cơ thể và mắc kẹt trong các cơ quan, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Rác thải nhựa ngày càng gia tăng ở mức báo động

Ước tính 50% dân số thế giới có chứa hạt nhựa trong cơ thể. Hạt vi nhựa (microplastic) là những hạt nhựa có đường kính nhỏ hơn 5mm. Chúng thường nằm trong những sản phẩm từ nhựa sử dụng một lần (ly, chén, chai, ống hút, túi nylon...), đồ điện tử, dầu gội, mỹ phẩm... Trong quá trình sử dụng và thải rác nhựa ra ngoài môi trường, chúng ta vô tình hấp thu hạt vi nhựa vào cơ thể gây nên nhiều căn bệnh nan y, thậm chí là tử vong.

Một trong những sản phẩm nhựa dùng một lần phổ biến nhất hiện nay là túi nylon. Hầu hết mọi người đều tiêu thụ túi nylon thông qua việc mua sắm. Do đặc tính tiện dụng, giá thành rẻ đã khiến túi nylon xuất hiện khắp nơi, từ siêu thị đến chợ, từ nhà hàng đến quán ăn nhỏ.

Điều đáng nói, hạt vi nhựa không chỉ xuất hiện ở túi nylon và sản phẩm từ nhựa mà chúng đang ẩn dưới nhiều hình thức khác. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy hạt vi nhựa cũng xuất hiện trong các mặt hàng như: sữa rửa mặt, sữa tắm, dầu gội đầu, kem đánh răng... mà mắt thường chúng ta có thể nhìn thấy rõ. Những hạt nhựa ẩn chứa trong các sản phẩm này có chức năng làm sạch bụi bẩn.

Tuy nhiên, sau khi được sử dụng, các hạt vi nhựa này theo dòng nước thải chảy xuống cống rãnh, theo nhiều nguồn khác nhau để ra sông, suối, biển, hồ. Với đặc tính khó phân hủy, dễ hấp dẫn độc tố xung quanh, chúng bị nhiều loài sinh vật nhầm tưởng là thức ăn nên "đánh chén". Hạt vi nhựa tiếp tục vào dạ dày người theo chuỗi thức ăn, gây nhiều bệnh nan y, thậm chí là tử vong.

Thời gian qua, nhiều nghiên cứu đã công bố các bằng chứng cho thấy rác thải từ nhựa được con người đổ ra biển ngày càng nhiều, tăng theo từng năm. Theo Trung tâm Hành động và Liên kết vì Môi trường và Phát triển, mỗi năm có khoảng 8,8 triệu tấn rác thải nhựa thải ra đại dương. Hiện đại dương có khoảng 5,25 nghìn tỷ miếng rác nhựa đang cư ngụ trong nước biển. Điều đáng nói, Việt Nam là 1 trong 5 quốc gia xả nhiều rác thải nhựa ra biển nhất thế giới.

Cụ thể, mỗi năm nước ta thải ra môi trường khoảng 1,8 triệu tấn tác thải nhựa nhưng chỉ 27% số rác thải này được tái chế, tận dụng. Trong đó, có khoảng 0,28 đến 0,73 triệu tấn rác thải nhựa bị đưa ra biển. Phần lớn còn lại sẽ bị đưa đi chôn lấp. Chính vì vậy, các chuyên gia của Greenpeace dự đoán, đến năm 2050 sẽ có khoảng 99% chim biển bản địa có rác thải nhựa trong dạ dày.

Những nghiên cứu khác cũng cho thấy, mỗi km² đại dương có chứa khoảng 4 tỷ hạt vi nhựa khiến môi trường biển đang bị ô nhiễm trầm trọng. Đó là những hạt nhựa nhỏ (khoảng 5mm) được vỡ ra từ những rác thải nhựa lớn đang trôi trong các tầng nước biển. Các hạt nhựa này có khuynh hướng hút các chất độc xung quanh. Do một số loại rác thải có mùi gần giống với thức ăn của nhiều động vật biển khiến chúng nhầm tưởng và "dùng bữa". Do đặc tính không tan và khó phân hủy nên chúng sẽ nằm lại bao tử của các sinh vật này. Cuối cùng, các chất độc này sẽ xâm nhập vào cơ thể người theo chuỗi thức ăn.

Theo VietQ